Τι είναι οι μηνίσκοι στο γόνατο;
Είναι ινοχόνδρινοι δίσκοι και έχουν ως βασική τους λειτουργία την απορρόφηση των κραδασμών και τη σταθεροποίηση της άρθρωσης. Το γόνατο περιλαμβάνει δύο μηνίσκους (έσω και έξω) οι οποίοι παρεμβάλλονται ανάμεσα στον μηρό και την κνήμη και όπως είναι αναμενόμενο υπόκεινται σε μεγάλα συμπιεστικά φορτία (1).
Ρήξη μηνίσκου
Οι δομές αυτές μπορούν να υποστούν ρήξη είτε λόγω τραυματισμού (βίαιη και απότομη στροφή στην άρθρωση) είτε λόγω εκφυλισμού (φθοράς) του χόνδρου (2,3). Όταν συμβεί η ρήξη, η άρθρωση πρήζεται, μειώνεται το εύρος τροχιάς και προκαλείται πόνος στην κίνηση, ειδικά στην κάμψη (2,3) . Οι ασθενείς αναφέρουν οτι νοιώθουν το πόδι τους να «φεύγει» ή και να κάνει ήχους όπως «κλικ» (4,5).
Αντιμετώπιση
Γενικά οι ασθενείς με ρήξη μηνίσκου παραπέμπονται σε χειρουργική ή συντηρητική αγωγή. Χερουργικά υπάρχουν διάφορες τεχνικές παρέμβασης με σκοπό τον καθαρισμό και την αποκατάσταση των κατεστραμμένων ιστών (6). Συνήθως ο χρόνος αποθεραπείας μετά το χειρουργείο είναι 1 έως 2 μήνες ανάλογα με τη σοβαρότητα της βλάβης. Ο/η ειδικός/ή ορθοπαιδικός χειρουργός θα προτείνει την κατάλληλη θεραπευτική επιλογή συμφωνα με συγκεκριμένα κριτήρια. Σημαντικό ρόλο στην απόφαση για χειρουργείο παίζει το προφίλ του/της ασθενή/-ούς (ηλικία, γενική κατάσταση, συμμόρφωση, δραστηριότητες), τα χαρακτηριστικά της ρήξης (σημείο, είδος, χρονιότητα) και εάν πρόκειται για σταθερή ρήξη ή όχι (7,8). Η επέμβαση συνήθως γίνεται αρθροσκοπικά είτε με συρραφή του μηνίσκου είτε με αφαίρεση τμήματός του (6,7,8).
Φυσικοθεραπεία
Σύμφωνα με πρόσφατα ερευνητικά δεδομένα, η αποτελεσματικότητα της συντηρητικής αντιμετώπισης των ασθενών με ρήξη μηνίσκου -που περιλαμβάνει φυσικοθεραπεία- παρουσιάζει εξίσου σημαντική βελτίωση για τους/τις ασθενείς σε σχέση με τη χειρουργική επέμβαση (9). Σε ασθενείς που ακολούθησαν κάποιο πρόγραμμα αποκατάστασης σε σύγκριση με εκεινούς/-ες που πρώτα χειρουργήθηκαν και έπειτα ακολούθησαν ένα πρόγραμμα αποκατάστασης, παρατηρήθηκε ότι είχαν την ίδια βελτίωση στην κινητικότητα και τη μείωση του πόνου τους (9,10). Η παραπάνω διαπίστωση δεν αναφέρεται σε όλους/ες τους/τις ασθενείς και ιδιαίτερα σε εκείνους/-ες που έχουν έντονα και σοβαρά συμπτώματα και θα πρέπει να εξετάζονται για το αν πληρούν τα κριτήρια για πιθανή αρθροσκόπηση (2,3).
Το πρόγραμμα φυσικοθεραπευτικής αποκατάστασης εξατομικεύεται στις ανάγκες και το πρόβλημα του/της εκάστοτε ασθενή/-ούς. Η φυσικοθεραπεία στοχεύει στη μείωση της φλεγμονής και την άυξηση του εύρους τροχιάς. Διάφορα φυσικά μέσα όπως είναι η ηλεκτροθεραπεία, η παγοθεραπέια, η χρήση υπερήχου, το λέιζερ, το tecar κτλ. προτείνονται για την περίοδο που το γόνατο βρίσκεται σε οξεία ή χρόνια φάση φλεγμονής. Δεν φαίνεται να προκύπτει ερευνητικά ότι η χρήση των παραπαπάνω μέσων βελτιώνει δραστικά την ταχύτητα της αποκατάστασης, ωστόσο η ένταξή τους στη θεραπεία μπορεί να βοηθήσει εναλλακτικά κάποιους/-ες ασθενείς στη διαχείριση των συμπτωμάτων τους κατά την περίοδο της αποθεραπείας.
Τον σημαντικότερο ρόλο στη συντηρητική αγωγή κατέχει η κινησιοθεραπεία (9,10). Έτσι, για την αύξηση της μυικής δύναμης χρησιμοποιούνται διάφορες ασκήσεις με διαβάθμιση δυσκολίας ανάλογα την περίοδο της αποκατάστασης. Επίσης περιλαμβάνονται διατάσεις, λειτουργικές ασκήσεις, ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας και ισορροπίας με ταυτόχρονη εφαρμογή αερόβιου προγράμματος (ποδήλατο, ελλειπτικό μηχάνημα, διάδρομο, κολύμβηση κτλ.). Το πρόγραμμα είναι προοδευτικό και η εξέλιξη του εξαρτάται από τον πόνο, τον ρυθμό αύξησης της μυικής δύναμης, το εύρος τροχιάς, το οίδημα και τη λειτουργική κινητικότητα. Το πρόγραμμα διαρκεί περίπου 6 εβδομάδες, ο/η ασθενής κάνει 1-3 συνεδρίες την εβδομάδα και εκτελεί καθημερινά το ασκησιολόγιο στο σπίτι του (9,10).
Αναφορές
